De Duitse dichter Heinrich Heine (1797-1856) schreef ooit: Dort wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen. ‘Daar waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen.’ Het is een uitspraak die ik wil hertalen. ‘Wanneer men mensen kanker, invasieve exoten of een plaag noemt, is men uiteindelijk ook bereid mensen te

De Amerikaanse psycholoog Jonathan Haidt schrijft dat het moderne milieubewustzijn is gebouwd op een moreel fundament van ‘heiligheid’. ‘Milieuactivisten beschimpen de industrialisatie, het kapitalisme en de auto niet alleen vanwege de fysieke vervuiling die ze veroorzaken, maar ook als symbolische vormen van verontreiniging – als ontaarding van de

Wie, zoals ik, voortdurend wijst op de vooruitgang die we boeken en op onze mogelijkheden om die vooruitgang ook morgen weer mogelijk te maken, kan de wind van voren krijgen.61 Speciaal voor deze alarmisten muntte Steven Pinker (1954), een Canadese psycholoog, het begrip ‘progressofobie’. Enerzijds is dat angst en zelfs vijandigheid tegenover het

We maken dus meer met minder en dit verschijnsel blijkt een naam te hebben. Het heet ‘ontkoppeling’. Steeds vaker ontkoppelen we onze stijgende welvaart van het gebruik van bijvoorbeeld metaal, cement en olie. Wie weet staan we aan de vooravond van een ‘ontkoppelingseconomie’. Een economie die minder is aangewezen op natuurlijke hulpbronnen.

Hier, in Jeruzalem, werd de mens als méns geboren. Als een zelfstandig, nadenkend en scheppend wezen. Als een verantwoordelijk en creatief schepsel, in staat om te heersen over zichzelf en zijn natuurlijke milieu. In deze omgeving ontwikkelden vroege filosofen revolutionaire gedachten over onze rol in de wereld. Gedachten die ze opschreven in wat

De coronapandemie was bepaald niet de eerste pandemie die over de wereld spoelde, ze was wel de eerste die we niet passief over ons heen lieten komen.

Een Amerikaans onderzoeker noemt het The Great Urban Poverty Paradox. Hij meent dat grote steden met veel arme mensen trots mogen zijn omdat ze zoveel mensen een kans op welvaart bieden.5

Waren het ooit filosofen als Plato en, vooral, theologen als Tertullianus en Malthus die geweld wensten te gebruiken om de bevolkingsgroei tot staan te brengen, vandaag nemen biologen en ecologen hun rol over. Ecologen zijn de theologen van onze tijd.

‘God schonk ons het leven, nu is het onze plicht om iets van dat leven te maken’, schrijft de Franse filosoof Voltaire (1694-1778).