Zelden is een gemeenschap zo lang getraind in ruziemaken als middel om vooruit te komen. Algauw heeft iedereen hier een mening over alles. We zijn immers onze eigen baas, zelfkazers als het zo uitkomt, niet belemmerd door dwingende autoriteiten of knellende hiërarchieën. Tenminste, dat willen we graag denken en demonstreren.

Daardoor spant ons land in Europa de kroon bij charitatieve acties, zowel ten bate van de eigen bevolking als van de wereld.

Achter ‘verbeelding’ gaan in de Nederlandse taal verschillende betekenismogelijkheden schuil. De toepassing in de zin van eigenwaan komt in andere talen nauwelijks voor: wat verbeeld je je wel, wie denk je wel dat je bent, doe maar gewoon. Dergelijke leuzen behoren tot de kernen van de collectieve mentaliteiten in dit land. Superioriteitsgevoelens

Carnaval in het zuiden en de kermissen van het noorden vormen van oudsher uitlaatkleppen, die met veel misbaar en overdaad de gewenste omgangsvormen in het normale leven bevestigen.

Handel was handel en die speelde zich af op een vrije markt. Dat is nog steeds de essentie van de Nederlandse handelspolitiek. En daarbij kan het heel goed voorkomen dat een product heen en weer gaat. Uiteraard met gepaste winst.

De drastische ontideologisering van het naoorlogse Westen is vooral in het verzuilde Nederland hard aangekomen. Binnen enkele decennia zijn ideologieën en geloofsovertuigingen vervaagd, met een navenante leegloop van de bijbehorende instituten. Maar de aanvankelijke opluchting over de bevrijding van het gezag der vaderen en de opwinding over al die

Beeldvorming in binnen- en buitenland is vaak complementair. Heten wij gierig over de grenzen, dan noemen we dat zelf zuinig. En vindt men ons bot, dan spreken we zelf liever over oprecht en steeds geneigd de dingen bij hun naam te noemen.

De invoering van het Europese rookverbod in de horeca riep eenzelfde verzet op. Vooral in Nederland werd die maatregel onverdraaglijk gevonden, in het bijzonder rond wijk- en stamkroegen. Het verzet verliep heel emotioneel, alsof onschuldige individuen zomaar uit hun huis gezet werden.

Saamhorigheid, tot in de kleinste verbanden, heeft altijd een voorname rol gespeeld in die zo gefragmenteerde Lage Landen. Nergens ter wereld is vanaf de Middeleeuwen een zo sterke verenigingsdrang waargenomen. Elke ideologie, politieke mening, geloofsovertuiging, onderwijsopvatting, belangenbehartiging, sportbeoefening, hobby en nog veel meer